Woordweetje: driemaal is scheepsrecht

Bootschap

Als iets twee keer is mislukt, zal het een derde keer zeker lukken. Je hebt er een beetje bijgeloof voor nodig, maar als je moeder al twee keer met een mislukte appeltaart is komen aanzetten, kun je haar aanmoedigen met “Kom op, driemaal is scheepsrecht!” Maar waarom in hemelsnaam drie keer? En vanwaar dat ‘scheepsrecht’?

Het getal drie heeft, vanwege de drie-eenheid de Vader, de Zoon en de Heilige Geest, een symbolische betekenis. Dat was vroeger ook in de rechtspraak zo; bij belangrijke zaken kreeg men bijvoorbeeld drie kansen om de eed vloeiend af te leggen.  

Ook op zee golden gebruiken waaruit blijkt dat het getal drie recht (bijzonder) was: de schipper was verplicht drie maaltijden aan zijn scheepslieden te geven, iemand werd gestraft met drie slagen met een gortspaan en er waren drie getuigen nodig om iemand ter dood te verklaren aan boord, waarna diegene overboord gegooid werd met een luid “Eén, twee, drie, in Godsnaam!” Driemaal was dus scheepsrecht. Als je voortaan iemand voor de derde keer tegenkomt, weet jij tenminste uit te leggen waarom dat ‘scheepsrecht’ is.

Column

Column: Vroegher wasch allesch beeter

Column: Vroegher wasch allesch beeter

Met ’t versgtrijken van den tijd, veranderd’ oock de geschreeven tael. Isch dit nou slegt ende wasch vroegher onsche tael echt beeter? Wij kunnen onsch niet voo...


Column

Meester Bart

Meester Bart

Foto door Tatjana Almuli ‘Wie zich de streken uit zijn eigen jeugd niet meer voor de geest kan halen, moet eigenlijk niet voor de klas gaan staan.’ Flexicon Ach...


Column

Column: Van examens krijg je uitslag

Column: Van examens krijg je uitslag

Morgen krijgt ze uitslag. Geen bultjes of vlekken, nee, ze krijgt te horen of ze geslaagd is. Haar moeder houdt nog wel een slag om de arm, maar heeft goede hoo...


Column

Column: Drie jaar op wereldreis

Column: Drie jaar op wereldreis

De Afrikaanse savanne? Die kennen we uit documentaires en Burgers’ Zoo. Japans, Ethiopisch of Argentijns eten? Doen we gewoon in eigen land. Rio, Melbourne en T...