Woordweetje: Fooi en drinkgeld

Altijd weer dat dilemma wanneer je afrekent in de kroeg: geef je wel of geen fooi? Maar waar komt het woord eigenlijk vandaan?

We hebben het gejat uit het Latijn (via, wat ‘weg’ betekent) en uit het Frans (voie, wat ‘weg’ of ‘reis’ betekent). Met een kleine omweg hebben we er alleen wel onze eigen betekenis aan gegeven. Waar het begon met ‘reis’, betekende ‘fooi’ later ‘een afscheidsmaal voorafgaand aan een reis’ en ‘een geschenk dat bij een afscheid wordt gegeven’, terwijl we nu een fooi geven als geschenk voor een bewezen dienst.

Deze verschuiving van de betekenis van het woord verklaart wel waarom ‘fooi’ – vooral in Vlaanderen – ook wel ‘drinkgeld’ wordt genoemd. We vermoeden dat in de 15e eeuw de haast van tegenwoordig al enige rol begon te spelen, want het afscheidsmaal werd al snel vervangen voor een afscheidsdronk: een toast op degene die vertrok. En nog erger, later werd er gewoon geld gegeven om die maaltijd of toast te vervangen. “Hier, kerel, heb je tien gulden voor een biertje onderweg”:  drinkgeld.

Boekrecensie

Boekrecensie: Alles begint met A

Boekrecensie: Alles begint met A

In ‘Alles begint met A’ neemt Diedrik van der Wal ons mee in de wereld van letters. Een heel boek over alleen maar letters? Is dat wel boeiend en interessant? V...


Woordweetje

Woordweetje: pizza Margherita

Woordweetje: pizza Margherita

Bij mij om de hoek, hier in Nijmegen, zit een friettent die lokaal befaamd is. Hoewel er ‘Corry’ op zijn gevel prijkt, noemt de hele stad de zaak Feli, naar de ...


Column

Column: Mensch, erger je!

Column: Mensch, erger je!

Gisteren schrik ik me rot! Ik zoek overal, maar kan hem nergens vinden. Iemand heeft hem gestolen. De verleden tijd. Ik vind het al zo gek dat iedereen zo raar ...