Column: Toelie

Toelie. Ik vind het een mooi woord. Hartstikke Brabants en het betekent zoiets als ‘ondefinieerbaar goedje’. Haarstylingproducten zijn vaak toelies. Een snotje kan een toelie zijn. Maar een smeersel voor op je boterham ook. Een multifunctioneel woord dus en ik streef er al jaren naar om het ingevoerd te krijgen in het ABN. Maar een vriendin van mij lacht me altijd uit als ik het zeg. “Dat is echt geen woord, hoor!” Maar ja die vriendin komt uit Zeeland en die gaat om boodschappen. Dus. Tot zover haar recht van spreken.

Door: Yvonne van Campenhout

Dialecten, ik ben fan. Nu woon ik in Tilburg en daar kun je je lol op. Hoewel ik maar dertig kilometer verderop geboren ben, kon ik in het begin de echte Kruiken niet verstaan. Vol verbazing heb ik naar dat vreemde taaltje geluisterd. Of gelösterd, zoals ze dat hier zeggen.

Er kwamen uitspraken voorbij als Hè’k sewèle wè van oe aon? (Heb ik misschien iets van je aan?) En slaaj meej aaj meej jeun meej èèrpel (sla met ei, ui en aardappelen). En net als bij iedere vreemde taal zijn de scheldwoorden het leukst. Koekert. Koekwaus. Gaopert. Golliepaop. Het betekent allemaal sukkel. Je kunt er dus ook zo heerlijk mee variëren, met dat Tilburgs.

Nu moet ik natuurlijk niet doen alsof ik al ABN-sprekend in de schônste stad vaan ut laand aankwam. Nee, ik heb het bijvoorbeeld jarenlang gehad over de verhuis. Tot ik dat eens tegen mijn vriendje uit Eindhoven zei. Begon ie heel hard te lachen! “Je bedoelt de verhuizing?” Eh… ja. Maar ja, hij reed aan. Tegenwoordig rijdt hij gewoon weg. Kan komen doordat ik altijd antwoordde met een dramatisch: “Wíe heb je aangereden?!”

Mensen die onder jazzballet zitten. Brommers kieken. De deur aan laten staan. Kroamschudd’n. Langs iemand zitten. Ja, zelfs mensen die om boodschappen gaan. Ik hou ervan. Laten we de dialecten koesteren. Ze brengen variatie aan in de eenheidsworst. Of nog beter: in de eenheidstoelie. Gebruik dat woord, hè. Toelie. Staat ‘ie over twintig jaar in de Van Dale.