Column: Op niks trekken
Als Hollandse in Vlaanderen werken, dat levert nog wel eens een misverstand op. Gelukkig kon iedereen er hartelijk om lachen....
De trein rijdt rustig. Rustiger dan ik zou willen; achter me heeft een groepje luidruchtige meiden de treinbank geconfisqueerd. Trein, inboedel en reizigers zijn tot ergernis van velen het komende half uur in bezit van het groepje. Wij, de toeschouwers, willen eruit.
Ik zie de meisjes niet. Tóch kan ik goed volgen waar ze het over hebben. Woord voor woord. Stembanden en woordkeuzes verraden met welke categorie meisjes ik te maken heb: studenten. Dispuutmeisjes om precies te zijn. Dispuutmeisjes herken je normaliter uit duizenden. Ze hebben altijd een krakende stem, zo’n I was like-stem van MTV, alsof ze nét wakker zijn. Maar deze stemmen klinken anders. Het zijn rauwe stemmen. Stemmen die schuren tegen het dak van de trein, hees geworden door de drank en sigaretten van gisterenavond. Het lukt ze wonderwel om elkaar en alle andere aanwezige passagiers te overstemmen. De piep in hun oren maakt praten op normaal volume waarschijnlijk onmogelijk.
Ik wil omkijken, nieuwsgierig geworden naar de juistheid van mijn inschatting. Ik doe het niet, laat mijn fantasie haar werk doen. In gedachten zie ik een vijftal meiden met dispuutjasjes aan. Tweede- of derdejaars, ze praten met ervaring over hun onderwerpen. Op alle ruggen prijkt trots ‘LUNA’, de dispuutnaam die ze iedere dag dragen met trots. Strakke jeans, hippe sneakertjes, haar in een wat hangende knot en gezicht op standje make-uploos. Zoiets. Met mijn ogen dicht luister ik naar de klassieke verhalen over wat Marlot gisteren zei tegen Jasper nadat ze ‘m vol op de bek had gepakt en over hoe Sofie gedumpt werd door Pieter, maar de volgende dag onder iemand anders lag, de slet. Gaandeweg de reis raak ik gefascineerd. Niet door de inhoud van hun verhalen – een samenvatting van hun avond is snel gemaakt: die pakte die, zij belandde in bed met hem, zij had een soa, “Nee, echt?”, “Ja, en nu heeft ze nog vier andere jongens besmet”, “Nee echt?”, “Ja, fucking niet normaal.” Nee, ik raak gefascineerd door juist dát ene woordje. Het woordje dat tijdens het gesprek meermaals terugkomt: fucking.
Fucking vet, fucking niet normaal, fucking bizar. De laatste –r wordt overigens door de dispuutmeisjes uitgesproken met een holle tong, geplaatst tegen het achterste gedeelte van het gehemelte. Ook interessant, maar ik besluit mijn focus te leggen op ‘fucking’. Mijn fascinatie ligt niet zozeer in het veelvuldig gebruik van het woord, want er wordt dagelijks om me heen behoorlijk wat afgefuckt. ‘Fucking’ is zo langzamerhand gemeengoed aan het worden in Nederland. Wat me vooral fascineert aan het woord is de afwisseling van de klinker. LUNA speelt met alle fucking kleuren van ‘fucking’. In niet meer dan één minuut komen ‘fucking’, ‘facking’ en ‘focking’ voorbij.
Fucking, facking en focking. Het striptrio wordt te pas en te onpas gebruikt door LUNA. Gaandeweg het gesprek ontdek ik een verschil tussen de drie. ‘Fucking’ wordt vooral als het keurige zusje van de andere twee gebruikt. ‘Fucking’ is zonder poespas. Soms wordt het gebruikt om het klankverschil in klinkers aan te geven. “Ik ga vanmiddag facking vakkenvullen” klinkt natuurlijk niet door de twee a’s. Dus: “Ik ga fucking vakkenvullen. ‘Focking’ blijkt het grovere broertje, de agressieveling met het korte lontje die nooit ergens zin in heeft. “Hij sloeg ‘m op z’n focking neus!” en “Moet ik weer focking vakkenvullen!”, bijvoorbeeld. Maar de grote winnaar van de treinreis wordt ‘facking’. Lekker Amerikaans, lekker populairrr met holle tong. ‘Facking’ is niet alleen de versie die onder dispuutmeisjes het meest wordt gebruikt, het is de vorm die landelijke bekendheid heeft. Mede te danken aan een RTL5-programma over een niet nader te noemen blonde pop. ‘Facking’ bekt nou eenmaal lekker in alle omstandigheden.
Thuis denk ik aan ‘fucking’. Aan de gevarieerde kleuren die ‘fucking’ in korte tijd heeft gekregen. Aan de ‘u’, die zonder problemen kan veranderen in de ‘o’ en de ‘a’. ‘Fucking’ laat andere klinkers toe en staat open voor nieuwe ideeën, nieuwe betekenissen, nieuwe culturen. ‘Fucking’ past zich aan de situatie aan. ‘Fucking’ is tolerant. Het woord past bij het Nederland dat wij graag zien, het tolerante Nederland.
Ik denk aan andere landen. Zouden zij ook zo tolerant met ‘fucking’ omgaan? Zouden zij ook meerdere klinkers gebruiken? Ik denk het wel. Sowieso IJsland, het land van de Vikingen. Zij gebruiken hoogstwaarschijnlijk ‘ficking’.
Mooi hè, de taal? Fucking, facking, focking en ficking mooi.
Dion van Meel is docent Nederlands op een middelbare school in Tilburg en keeper bij Willem II amateurs. Hij schrijft graag columns en korte verhalen over dingen die hem opvallen in de wereld van het voetbal, het onderwijs en de Nederlandse taal. Je kunt zijn overdenkingen ook volgen op Facebook en via dionvanmeel.nl, en natuurlijk hier! Lees meer taalcolumns van Dion.
Wil je zelf je taaloverdenkingen terugzien op onze site? Stuur je column in.
Als Hollandse in Vlaanderen werken, dat levert nog wel eens een misverstand op. Gelukkig kon iedereen er hartelijk om lachen....
“Wouden zijn bossen!” “Je mag nooit een komma schrijven voor ‘en’!” “Een aantal is enkelvoud!” Je hoort het je docent Nederlands nog roepen. Maar taal verandert...
De tijd dat schrijven alleen het tijdverdrijf was voor stoffige, sigaarrokende mannetjes ligt ver achter ons. Schrijven is hip. Tegenwoordig kan iedereen wel ee...
Spelling blijft lastig, zeker van woorden die we geleend hebben uit het Engels of Frans. Hoe staat het met jouw spellingkennis? Test het met deze quiz!...