Woordweetje: Joost mag het weten

waarom

Wie is toch die Joost uit de uitdrukking ‘Joost mag het weten’? Wanneer leefde hij en bestond hij wel echt? Nou, nee, want de Joost waar we het hier over hebben is namelijk de duivel in eigen persoon. Maar hoe komt de duivel dan aan de naam Joost, horen we je denken.

Daar zijn verschillende verklaringen voor, de een uit Indonesië en de ander uit China. We beginnen in Indonesië. In het Javaans duidde het woord joos of dejos – afkomstig van het Portugese deos – op een Chinese godheid. De Nederlanders verstonden dit als ‘de joos’ en verbasterden het tot ‘joost’ en ‘joosje’. Inmiddels gebruikten ze de naam voor meerdere heidense afgoden. En omdat deze voor Christenen het kwaad vertegenwoordigden, kwam het dat joost ‘duivel’ ging betekenen.

De andere theorie brengt ons naar China, waar we ook aan het verbasteren zijn geslagen, maar dan het Chinese woord tshoe-tszé. Dit was een houten kistje met daarin een houten beeltenis van Boeddha, aanbeden door Boeddhistische Chinezen. De handel bracht de Nederlanders in contact met de Chinezen en zo kwam het dat tshoe-tszé naar ‘Joost’ werd verbasterd en ook de betekenis van ‘duivel’ kreeg. Dus … komt Joost nou uit Java of China? De duivel mag het weten.

Column

Column: Pleonasmen aan de steroïden

Column: Pleonasmen aan de steroïden

Wie heeft er ooit gezegd dat taal logisch is? Spoiler: taal is allesbehalve logisch, en laat dat alsjeblieft altijd zo blijven. Des te meer plezier zullen we ku...


Column

Column: Kids, koffietjes & comfortzone

Column: Kids, koffietjes & comfortzone

Een koffietje doen, met me moeder op pad en superhard levelen. Erger jij je ook zo aan sommige woorden? Columnist Laura van Eerten vertelt je er alles over!...


Woordweetje

Woordweetje in beeld: Pieper

Woordweetje in beeld: Pieper

Op onze website vind je al jarenlang onze woordweetjes: korte, interessante artikelen over de herkomst van een woord. Maar vanaf nu doen we het één keer per ma...