Woordweetje: steenrijk en straatarm

Wanneer ik vroeger klaagde over moeders sponzige tofublokjes, werd mij steevast de mond gesnoerd. ‘Wees dankbaar dat je te eten hebt,’ zei mijn moeder dan, ‘wan...
Hoewel het woord ‘bekant’ bijna overal in Nederland wel gebruikt wordt, is het een dialectwoord en bestaat er een ‘gewoon’ Nederlands synoniem voor: ‘bijna’. Wij vinden ‘bekant’ en ‘bijna’ weinig overeenkomen, behalve de ‘b’ als beginletter, maar ze blijken toch meer op elkaar te lijken dan gedacht.
Door: Berith van Pelt
Het woord ‘bekant’ stamt al uit het Middelnederlands, maar toen schreven we en spraken we het uit als ‘bicant’ of ‘bicans’. Deze twee vormen – hoewel op verschillende manieren geschreven – bleven een tijdlang naast elkaar bestaan.
Zo is ook de vorm ‘bijkans’ ontstaan, een ouderwetse uitdrukking die wellicht bekender in de oren klinkt. Als je die uitdrukking splitst, kun je daaruit de betekenis afleiden. ‘Bij kans’ betekent namelijk ‘er is een kans’, ook wel uitgelegd als ‘grof geschat’. En de stap van ‘grof geschat’ naar de betekenis ‘bijna’ is dan toch makkelijk gemaakt.
Dat had je toch bekant zelf kunnen bedenken.
Wanneer ik vroeger klaagde over moeders sponzige tofublokjes, werd mij steevast de mond gesnoerd. ‘Wees dankbaar dat je te eten hebt,’ zei mijn moeder dan, ‘wan...
Er valt wat mij betreft genoeg te schrijven over namen zoals Sha’n’yqua en La’Gioconda, maar ik wil in dit woordweetje met name de wat bekendere Nederlandse nam...
Gezegdes en uitdrukkingen zijn in het leven geroepen om situaties makkelijk te kunnen scharen in een categorie, zodat iedereen even weet waar we het eigenlijk o...
“En bij de koffieautomaat? O, nu je daar toch bent: zwart met suiker, lekker!” Als je regelmatig radio luistert heb je dit de afgelopen tijd vast vaker gehoord....